کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (به انگلیسی: International Committee of the Red Cross (ICRC)‎) انجمن و سازمان غیردولتی انسان‌دوستانه است که مقر اصلی آن در شهر ژنو سوئیس است.^[۳] این سازمان در ابتدا فقط برای مراقبت از سربازان زخمی جنگ بود اما بعدها برای تسکین همهٔ دردهای بشری گسترش یافت. تقریباً در همهٔ کشورهای دنیا شعبه‌هایی از صلیب سرخ وجود دارد که در طول جنگ و صلح کار می‌کنند. این سازمان به مردم بی‌پناه بدون هیچ تبعیضی از لحاظ طبقه، رنگ، عقیده و ملیت خدمت می‌کند.

ایده تأسیس این سازمان پس از جنگ داخلی ایتالیا توسط یک بانکدار سوئیسی به نام جان هنری دونانت مطرح شد.^[۳] جین هنری دونانت در ۲۴ ژوئن ۱۸۵۹ در رابطه با شغلش - جهت اخذ مجوز حفر چاه- عازم شهر لومباردی واقع در شمال ایتالیا شد. در آن زمان این شهر نقطهٔ مرکزی برای ادامهٔ جنگ سالفرینو (منطقه‌ای در شمال ایتالیا) بین فرانسه و اتریش بود. هزاران مرد و زن مجروح جنگی که در رنج و عذاب سختی به سر می‌بردند به خاطر فقدان کمک‌های ابتدایی مردند. این منظرهٔ دلخراش بر ذهن و فکر او تأثیر زیادی داشت. او که از خانواده‌ای متول و متدین بود کار خودش را فراموش کرد و روستاییان محلی را سازماندهی کرد تا از مجروحان هر دو طرف جنگ مراقبت کنند. تلاش‌های دونانت زندگی افراد زیادی را نجات داد.

در سال ۱۸۶۲ او کتابی با نام خاطرهٔ سالفرینو نوشت که در آن از مردم جهان برای تشکیل انجمن‌های امدادی تقاضای کمک کرد. سربازان زخمی در جنگ کاری از دستشان بر نمی‌آمد، پس کمک به آن‌ها وظیفهٔ هر انسانی بود. همچنین کارکنان امدادی از آسیب مصون باشند. این تقاضا بر مردم تأثیر زیادی داشت و در کنفرانس بین‌المللی ژنو که در سال ۱۸۶۴ برگزار شد. شانزده کشور تأسیس صلیب سرخ را پذیرفتند. هستهٔ مرکزی این کمیته ابتدا توسط رئیس انجمن فواید عامه شهر ژنو (گوستاو موانیه) تشکیل شده بود.

صلیب سرخ دارای سه بخش است.

1. بخش اول کمیتهٔ بین‌المللی صلیب سرخ است که کمیته‌ای مستقل از ۲۵ شهر سوئیس است و مرکز اصلی آن در ژنو قرار دارد.
2. بخش دوم انجمن‌های صلیب سرخ
3. سومین بخش انجمن‌های ملی صلیب سرخ است.

در طول جنگ‌ها کمیتهٔ بین‌المللی به عنوان واسطه‌ای میان انجمن‌های ملی صلیب سرخ و کشورهای درگیر در جنگ قرار می‌گیرد و از زندانیان جنگ در اردوگاه‌ها مراقبت کرده و راحتی و آرامش آنها را تأمین می‌کند، به نامه‌های آن‌ها رسیدگی می‌کند و تماس آن‌ها را با خویشاوندانشان برقرار می‌سازد. این سازمان همچنین به مردمی که دچار طوفان، بیماری‌های همه گیر، قحطی و ... می‌شوند کمک رسانی می‌کند.